Biobased Challenge rondom Groningen Airport Eelde

Op 15 juni vindt de Biobased Challenge Groningen Airport Eelde plaats bij de RLS1957. De provincie Drenthe en de gemeente Tynaarlo willen het gebied rondom de luchthaven de komende jaren ontwikkelen. Vanuit die gedachte dagen de provincie en gemeente organisaties, ondernemers en kennisinstellingen uit om met goede ideeën te komen voor het benutten van de biobased potenties en aanwezige kwaliteiten in en rond de luchthaven. TIjdens de Challenge worden de beste ideeën in kaart gebracht en deze krijgen de mogelijkheid zich te ontwikkelen tot uitvoerbare businesscase. 

Ontwikkelen van een Field Lab
De beste ideeën die tijdens de bijeenkomst van de 15de worden uitgewerkt kunnen een plek krijgen in het ‘Field Lab’. Dit Field Lab biedt de rust en de ruimte om te experimenteren, pionieren en ideeën tot bloei te brengen. Vooronderzoek wijst op kansen voor verduurzaming, biobased producten en bio-energie. Denk aan het oogsten van biomassa uit het landschap of proefvelden voor specifieke teelt van biomassa. Innovatieve toepassingen in de bouw of kunststoffenindustrie, experimenten voor verwaarding van reststromen, bio-energie en verduurzaming van de bedrijfsomgeving.
Daarnaast zijn de provincie en gemeente opzoek naar kansrijke koppelingen met cultuur, educatie en duurzame logistiek. Het Field Lab ondersteunt levensvatbare ideeën en projecten die waarde toevoegen aan het gebied en innovatief van karakter zijn.

De Biobased Challenge
Om een eerste verkenning te maken en in contact te komen met de mogelijke pioniers van het gebied, organiseren de provincie en gemeente op donderdag 15 juni een netwerkbijeenkomst. Doel van de bijeenkomst is om gezamenlijk de biobased mogelijkheden voor het gebied te ontdekken, kansrijke ontwikkelingen te signaleren en alvast na te denken over concrete projecten. De beste ideeën worden uitgenodigd voor het Field Lab.

Programma

12.00 uur   Inloop met lunch
13:00 uur   Welkom door dagvoorzitter Jaap Jepma van Noordtij
13:05 uur   Achtergrond en aanleiding door Everd Uneken,
provincie Drenthe
13:10 uur   Uitleg werkwijze door dagvoorzitter
13:15 uur   Presentatie vooronderzoek en selectie thematafels
13:20 uur   Deelnemers in groepen naar thematafels om na
te denken over kansrijke ontwikkelingen
14:20 uur   Pauze
14:30 uur   Vervolg en verdieping aan de thematafels.
  Welke challenges zijn kansrijk, wat is daar voor nodig?
Hoe organiseer je dat?
15:15 uur   Terugkoppeling Biobased Challenges
15:35 uur   Stemmingsronde Field Lab
15:45 uur   Afsluiting en borrel

 

Aanmelden
Wilt u meedoen? Meld u dan voor donderdag 1 juni aan via het aanmeldformulier. Kent u iemand voor wie deze Challenge ook interessant is? Neem die persoon dan mee en meld hem of haar ook aan.

Let op! Er is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar.

Biolijm uit Drenthe: schoolvoorbeeld van samenwerking

De provincie Drenthe maakt zich sterk voor een economie die niet langer afhankelijk is van fossiele grondstoffen maar gebaseerd is op hernieuwbare groene grondstoffen. Drentse overheden, kennisinstellingen en ondernemers werken actief samen om deze nieuwe economie dichterbij te brengen. Met succes. De kracht zit hem in de korte lijnen. Een mooi voorbeeld is het recente project Biolijm dat is geïnitieerd door DC Tech in Emmen.

DC Tech staat voor Duurzame Chemische Technologie en is een centrum voor innovatief vakmanschap van het Drenthe College in Emmen. Het centrum richt zich op de kracht van de regio: chemie. Programmamanager Henk Lukken: ‘Met DC Tech dragen we bij aan het versterken van de regio. We hebben in Drenthe van oudsher veel maakindustrie. Met de studenten die getraind worden bij DC Tech, krijgen chemische, maar ook andere technische bedrijven in de regio Emmen de beschikking over goed opgeleide technologisch specialisten met een praktijkgerichte achtergrond. De nadruk ligt tijdens het scholingsprogramma op innovatie en duurzaamheid.’
Belangrijk aspect van DC Tech is de nauwe samenwerking met het regionale bedrijfsleven. Lukken: ‘Klopt. Maar dat niet alleen. We werken ook samen met Green PAC, een initiatief van Stenden hogeschool uit Emmen en Hogeschool Windesheim uit Zwolle. Juist de combinatie van praktijkgericht onderwijs (MBO) met toegepast onderzoek (HBO) werkt hierin ontzettend goed. Waar de HBO-student zich bezighoudt met toegepast onderzoek, kan de MBO-student de resultaten omzetten in praktijkgerichte oplossingen.’

Project Biolijm
Een sprekend voorbeeld is het project biolijm. ‘Onlangs zijn we op het DC Tech begonnen met dit project, samen met het bedrijf Collall uit Stadskanaal. Dit bedrijf maakt onder andere kinderlijm. Nu zoekt dit bedrijf naar een manier om deze lijm te maken van uitsluitend biobased grondstoffen, waarbij het conserveringsmiddel moet worden verbiobaseerd. Vanuit onze leerlijn binnen het Drenthe College werken onze studenten aan een manier om de lijm zo goed mogelijk te maken en samen met Green PAC onderzoeken we vervolgens welke grondstoffen het best kunnen worden gebruikt. Een mooi voorbeeld van de combinatie praktijkgericht onderwijs en toegepast onderzoek.’

Opmars naar groter project
Het project Biolijm van DC Tech, Green PAC en Collall wordt ook gevolgd door de provincie Drenthe en de gemeente Emmen. Lukken: ‘De verbinding met Green PAC en het bedrijfsleven is niet de enige. Juist door de korte lijnen die we hier in de regio hebben tussen onderwijs, ondernemers en overheid is het project een opstap naar meer. Met de resultaten die we boeken, kijken ook de gemeente Emmen en de provincie Drenthe mee. Zij hebben ambities op het gebied van biobased grondstoffen en een innovatieve maakindustrie. Dit project biedt kansen om te groeien en juist dat is waar de provincie Drenthe en de gemeente Emmen belang bij hebben. Wanneer het project is geslaagd, biedt het de regio kansen op het gebied van innovatie, opschaling en meer werkgelegenheid.’

Chemport Europe

De groene economie versnellen en de chemische sector in deze regio wereldwijd op de kaart zetten. Dat is de gezamenlijke ambitie van Chemport Europe. Op 7 februari jl. is het nieuwe ‘ecosysteem’ gelanceerd: de Noord Nederlandse focus op biobased chemie. Binnen Chemport Europe krijgt de bestaande bedrijvigheid in de regio een krachtige impuls, worden nieuwe (inter)nationale ondernemingen aangetrokken en krijgen veelbelovende start-ups een vliegende start.

Alles wordt groen: grondstoffen en energie
Voor de ontwikkeling van innovatieve duurzame chemicaliën en producten zijn gewassen zoals aardappelen, suikerbieten en tarwe nodig. De Nederlandse agrarische sector heeft daarvoor
de hoogste opbrengst per vierkante meter en is uiterst efficiënt en in hoge mate georganiseerd. Een prachtige basis om de vergroening van de chemie op te funderen. Op het gebied van warmte en kracht scoort het ecosysteem uitstekend; er wordt nu al 8 gigawatt groene stroom en 500 megawatt aan windenergie opgewekt. En dat is nog maar het begin: de regio blijft stevig investeren in hernieuwbare energie.

Aansluiting: ketens en verbindingen
Ondernemingen in de chemie kunnen in Chemport Europe aansluiten bij bestaande ketens. Daardoor kan de chemie in dit ecosysteem in hoog tempo verduurzamen en vergroenen. Er ontstaat een circulaire economie doordat verschillende ondernemingen in dezelfde sector actief zijn en grondstoffen met elkaar uitwisselen: intermediate chemicals rondom Delfzijl, polymeren en vezels rondom Emmen. Ondernemingen die zich vestigen kunnen aansluiten op netwerken voor stikstof en waterstof, terwijl ook afvalwaterzuivering centraal geregeld is. De aanwezige infrastructuur met havens, luchthavens, spoorlijnen en snelwegen belooft verbindingen met markten overal ter wereld, voor inkoop én verkoop.

Werken aan de toekomst: kennis en talent
Binnen Chemport Europe werkten de Rijksuniversiteit Groningen en diverse hogescholen intensief samen. Er zijn proeftuinen waar de vonk van de wetenschap het vuur van de innovatie laat oplaaien. Zo ontstaan nieuwe ideeën voor duurzame producten en toepassingen. Daarnaast zijn er meerdere mbo-opleidingen, waar jonge mensen met talent voorbereid worden op functies in de logistiek, agri-business, energiesector en chemische industrie. Talent dat veel kan betekenen voor de toekomst van de groene chemie.

Gedeelde ambitie: snelle besluitvorming
Ondernemers met ambities om de kansen te verzilveren die de groene chemie biedt, zijn welkom in Chemport Europe. De gedeelde ambitie van ondernemers, overheden en onderwijs zorgt voor vlotte besluitvorming en vergunningen. Ook de milieubeweging staat achter de vergroening van de chemie. De tijd tussen plan en werkelijkheid is daardoor kort in Chemport Europe.

Bezoek de website van Chemport voor meer informatie.

API gaat verder als Senbis Polymer Innovations B.V.

Met ingang van 1 januari 2017 zal Applied Polymer Innovations (API) haar activiteiten met een nieuwe eigenaar voortzetten onder de naam Senbis Polymer Innovations B.V.

In de afgelopen jaren heeft API, naast het verstrekken van R&D-diensten, met succes de opbouw van het spin-off bedrijf Innofil3D gerealiseerd. Innofil3D is uitgegroeid tot een toonaangevende producent van monofilamenten voor 3D-printing. Dit nieuw marktsegment heeft een groot potentieel en vereist focus en verdere investeringen. Voor API bestond echter de ambitie om een grotere markt te bereiken en om diensten uit te breiden. Daarnaast herkende API nieuwe spin-off mogelijkheden die nieuwe inspanningen en investeringen vergen. De splitsing van de twee bedrijven en de eigenaar was dan ook een logische keuze.

De nieuwe eigenaren van Senbis Polymer Innovations zijn twee lokale ondernemers, de heer Gerard Nijhoving en de heer Wilfred Hadders. Gerard Nijhoving werkte de afgelopen jaren als business developer op het gebied van zowel duurzame materialen en energie. Wilfred Hadders is een ervaren ondernemer en de directeur van Sunoil Biodiesel. Beide eigenaren hebben met succes samengewerkt aan verschillende projecten en zijn enthousiast om de Senbis Polymer Innovations verder te ontwikkelen.

Senbis Polymer Innovations blijft zich richten op polymeeronderzoek en daaraan gerelateerde diensten en de personele bezetting blijft hetzelfde. De nieuwe eigenaren hebben veel vertrouwen in de technisch directeur Bas Krins die meer dan 30 jaar R&D ervaring heeft op dit gebied. Krins blijft eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van de geleverde diensten. Deze diensten kunnen worden ingedeeld in consultancy, laboratoriumanalyses, proeffabriek diensten en de productie van speciale producten (garens en vezels). Daarnaast wordt bij Senbis samen met andere partners onderzoek gedaan naar nieuwe spin-off activiteiten. Een voorbeeld van een dergelijk initiatief is de ontwikkeling van een volledig composteerbaar polymeer (PLA) garen voor de tuinbouw. In de afgelopen jaren heeft het team veel kennis ontwikkeld over toepassingen voor verschillende biopolymeren en is voortdurend bezig met het ontdekken van nieuwe mogelijkheden.

Meer informatie over de diensten van Senbis Polymer Innovations is te vinden op de nieuwe website: www.senbis.com

Oosterwolde krijgt nieuw biobased center

Op het Ecomunitypark in Oosterwolde komt een Biobased Center. Bedrijven en studenten gaan hier samenwerken aan innovatie en ondernemerschap. Zo ontstaan er nieuwe producten en diensten op het gebied van Biobased Economy (een economie die gebruik maakt van biomassa) en duurzaamheid. De provincie Fryslân stelt voor de bouw €1 miljoen beschikbaar. De totale investering is € 3,1 miljoen. De planning is dat het center in 2018 open gaat.

Het Biobased Center wordt het hart van het Ecomunitypark. Het doel is dat het bedrijfsleven en het onderwijs op elkaar aansluiten. Zo zijn ze samen aanjager voor een Biobased Economy. Ook maakt het Center de regio aantrekkelijker voor de vestiging van duurzame bedrijven. En draagt het bij aan de samenwerking en inspiratie voor bedrijven in de hele provincie.

Gedeputeerde Sander de Rouwe: “Het Biobased Center is een mooi initiatief om onderwijs en bedrijfsleven beter op elkaar aan te laten sluiten. Belangrijk is dat het Friese mkb hiervan profiteert. Ondernemers maken gebruik van de denkkracht en structuur van scholen. Op haar beurt kan het onderwijs uit de nieuwste kennis en inzichten van het bedrijfsleven putten.”

Zie verder www.ecomunitypark.com

Noordelijk Innovatielab Circulaire Economie (N.I.C.E.) opent deuren in Meppel

In de Gasfabriek in Meppel heeft het Noordelijk Innovatielab Circulaire Economie vandaag officieel haar deuren geopend. In het circulaire lab, dat kortweg N.I.C.E. wordt genoemd, buigen studenten zich over
vraagstukken vanuit het bedrijfsleven, die vervolgens op circulaire wijze worden opgelost. Het lab is een initiatief van overheden, bedrijven, onderwijs en maatschappelijke organisaties.

Het lab is een bron van open innovatie. Datgene wat de studenten bestuderen, testen, valideren en oplossen, staat ter beschikking van de wereld. Op deze manier wil N.I.C.E. bijdragen aan de totstandkoming van een circulaire economie. Een circulaire economie versterkt de concurrentiepositie van bedrijven en adresseert het probleem van grondstoffenschaarste. Studenten van het Alfa-college in Hoogeveen
en de Hanzehogeschool Groningen hebben inmiddels intrek genomen in het lab. Binnenkort zullen studenten van meerdere onderwijsinstellingen aanhaken, zoals Stenden Hogeschool. Daan Zantingh, vierdejaars student bouwkunde aan het Alfacollege: “Circulaire economie heeft de toekomst. Op een gegeven moment raken grondstoffen op en moeten we wel hergebruiken. Het is ontzettend leerzaam om in
het circulair lab te werken. Ik ben me ervan bewust geworden dat bijna alle materialen recyclebaar zijn.”

Het circulair lab N.I.C.E. is ontstaan vanuit de wens van Provincie Drenthe om gehoor te geven aan de ambitie van het Rijk om in 2050 een volledig circulaire economie te hebben. Deze ambitie is onlangs verwoord in het Rijksbrede programma circulaire economie 2050. Gedeputeerde Tjisse Stelpstra: “Noord-Nederland heeft al een koppositie op het gebied van duurzaamheid. Ons bedrijfsleven staat ook te boek
als bijzonder innovatief. Die koppositie moeten we benutten om de kansen van de circulaire economie te verzilveren. Als we met elkaar ambitie hebben, gaat innovatie
tot extra banen voor het Noorden leiden.”

Dat het lab in Meppel staat is niet willekeurig. Burgemeester Richard Korteland: ”Meppel is de Poort naar het Noorden en wil daarbij een innovatieve entree zijn. Een circulair lab past uitstekend bij Meppel. De verwachting is dat een circulaire economie niet alleen nieuwe bedrijvigheid, en andere banen oplevert, maar ook ecologische en sociale opbrengsten. Daarmee wordt Meppel diverser en een nog
sterkere stad.”

Innovatiefonds voor telers beloont opnieuw drie teeltinnovaties

Op 30 november heeft het Innovatiefonds voor telers de winnende innovaties van het najaar 2016 bekendgemaakt. Dit gebeurde op het Innovatieplein van de Tuinbouw Relatiedagen bij Evenementenhal Venray. De ingezonden innovaties zijn door de jury beoordeeld op de mate van innovatie, implementeerbaarheid, verbetering van productie, innovatief vermogen en de inbreng van de ondernemer. Er zijn uit de inzendingen 3 ideeën van telers beloond met een financiële stimulans.

De hoofdprijs van 3.000 euro ging naar Henk Pol uit het Drentse Uffelte met zijn werkgang ondergronds strokenploegen. Door 10 centimeter onder het maaiveld stroken te ploegen loopt een teler minder risico bij de maïsteelt. “Maïs wordt weerbaarder, het perceel blijft langer droog bij extreem nat weer en de draagkracht bij oogst is aanzienlijk beter”, aldus Henk Pol. “Ook zorgt deze werkgang ervoor dat er minder nutriënten uitspoelen en organische stof behouden blijft. Hiermee bespaar je organische stof en is er meer bodemleven door minder structuurschade.”

Introductie zoete bataatteelt in Nederland

De tweede winnende innovatie komt van Joep van de Bool uit het Limburgse Neer. Hij ontwikkelde de zoete bataatteelt in Nederland. “Alle zoete bataat die in Nederland verkrijgbaar is, wordt geïmporteerd uit het buitenland. In West-Europa en Nederland is het product erg populair geworden”, vertelt Joep van de Bool. “Wij hebben in 2014 op kleine schaal geëxperimenteerd met het telen van het gewas in Nederland. Na dit succes hebben we onze proef in 2016 vergroot.” Met de financiële stimulans wil Joep van de Bool de teelt van de zoete bataat doorontwikkelen. Hij won 2.000 euro. Ook won hij de publieksprijs van 750 euro. De publieksprijs van het Innovatiefonds voor telers is de prijs voor de beste innovatie bij agrarische ondernemers in akkerbouw en tuinbouw, gekozen door het publiek.

Teeltoptimalisatie boomkwekerij
Stefan Even van Boomkwekerij Even uit het Gelderse Sinderen won de derde prijs van 1.000 euro. Door werkgangen in de teelt van solitaire heesters en bomen te combineren wil hij de teelt verduurzamen. “Dit willen we realiseren door een zitmaaier om te bouwen tot een multifunctionele machine voor de duurzame teelt met grasbanen”, aldus Stefan Even. “Deze machine moet, naast het maaien, onkruid bestrijden en kunstmest strooien. Op deze wijze worden 3 werkgangen in 1 handeling uitgevoerd. Dit bespaart kosten en arbeid.” Bij de ontwikkeling van de machine zijn ook Agricult en SaalTech betrokken.

Volgende openstelling
Met het Innovatiefonds wil NAJK met de partners Abemec, Agrico, Agrifirm Plant, BASF, Bayer Crop Science, Kwoot, OCI Agro en Syngenta innovatie bij agrarische ondernemers in de akkerbouw en tuinbouw stimuleren. Ook in 2017 kunnen agrarische ondernemers hun innovaties indienen op www.innovatiefondsvoortelers.nl. De volgende openstelling loopt tot 15 mei 2017.

bron: NAJK, 01/12/16

 

DrentheBIOBZD: European green chemistry hotspot

De inzet op een circulaire en biobased economy vindt nergens met zoveel passie plaats als in Drenthe. In dit eenmalige Drentse magazine, uitgegeven door de provincie Drenthe en gemeente Emmen, komen bestuurders, ondernemers en kenniswerkers aan het woord over hun ambities en inzet voor de biobased economy. (Bio)polymeren, (bio)composieten, vezels, garens. Het is er allemaal. Sommige innovaties nog pril, andere klaar om de schaalsprong naar de Europese markt te maken. De biobased economy is geen toekomst meer; het is nu en het is in Drenthe. Nieuwsgierig geworden? Blader hieronder dan door de digitale versie.

 

Film over biobased in het Noorden

Het Noorden als voorbeeldregio voor BBE en Groene Chemie. Onlangs is de video North4Bio gemaakt door het bedrijf Strawberry Fields uit Groningen in opdracht van de 3 Noordelijke provincies. Deze video is vorige week tijdens ‘De 24 uur van het Noorden’ in Brussel in première gegaan en laat in de volle breedte zien hoe er in het Noorden aan een circulaire biobased economy wordt gewerkt.

Biobased verpakking voor cosmetica

De verpakkingsindustrie zet vol in op vergroening. Bij kunststof verpakking kan dit door andere grondstoffen te kiezen, biomassa in plaats van fossiel. Dit is in feite de kernboodschap in het eerder dit jaar verschenen rapport The new plastics economy: Rethinking the future of plastics van de Ellen MacArthur Foundation.

PET
Een veel gebruikte kunststof is PET. Deze kunststof wordt onder andere gebruikt voor flessen, verpakkingen voor voedingswaren, industriële en textielvezels, films, platen en keukengerei. Een consortium van MKB bedrijven en kennisinstellingen heeft via een uniek procedé uit biomassa high-performance PET gemaakt. Deze PET is daarmee 100% biobased. Het zogenaamde BioPET100 dat hieruit is gemaakt is geschikt voor hoogwaardige toepassingen in onder andere de cosmetica. Tijdens het 2de Biobased Business Event in Emmen op 22 september 2016 zijn enkele zogenaamde cosmetic containers gepresenteerd met een deksel gemaakt van BioPET100.

Baanbrekende ontwikkeling
De baanbrekende ontwikkeling van BioPET100 is het resultaat van een intensief innovatietraject. BioPET100 is in dit geval gemaakt van glycerine afkomstig van SunOil Biodiesel in Emmen. Glycerine is een plantaardig restproduct dat ontstaat bij de productie van biodiesel en is daarmee 100% groen. Met behulp van een door BioBTX en de Rijksuniversiteit Groningen ontwikkelde technologie, is de glycerine omgezet naar de bouwstenen die nodig zijn om PET te maken. Een van deze bouwstenen is vervolgens, door Syncom verder bewerkt tot een bouwsteen noodzakelijk voor PET. Dit tussenproduct is vervolgens bewerkt tot de gewenste kwaliteit en eigenschappen nodig voor PET door Cumapol bij API, beide in Emmen. Hier heeft ook de Stenden Hogeschool in Emmen aan bijgedragen. Tot slot heeft Dufor uit Zevenaar bij Aarts Plastic (Waalwijk) het spuitgieten uitgevoerd. Daarmee was de allereerste BioPET100 verpakking voor cosmetica een feit.

Toekomst
Deze BioPET100 showcase gemaakt van een reststroom is een wereldprimeur. Dit succes laat zien dat biomassa reststromen gebruikt kunnen worden als grondstof voor de productie van bestaande kunststoffen. De technologie leent zich goed voor opschaling. De consortiumpartners maken zich hier sterk voor.